page contents
بلاگمهارت‌های پژوهشگری

مهارت پژوهشگری: آگاهی از الزامات اخلاقی پژوهش

از موضوعاتی چون حقوق سایر پژوهشگران، موضوعات پژوهشی و سایر مواردی که ممکن است تحت تاثیر تحقیق شما قرار گیرند آگاه باشید. مسائلی چون محرمانگی، مسائل اخلاقی، استناد، حق مولف، سوءاستفاده و مالکیت داده‌ها در این مقوله قرار می‌گیرند.

پرسش‌های این مهارت

زمانی که دانشجو در دوره تحصیلات تکمیلی و به ویژه دکترا است (مهارت‌های پژوهشی مورد نیاز دانشجویان دکترا )، باید به بسیاری از این پرسش‌ها پاسخ مثبت دهد :

  • آیا به عنوان عضوی از دانشگاه، می‌دانید حقوق و مسئولیت‌های قانونی شما چیست و چگونه باید مطابق آن‌ها عمل کنید؟
  • آیا می‌دانید حقوق مالکیت معنوی چیست؟ آیا از جایگاه خود به عنوان دانشجوی پژوهشی در دانشگاه آگاهی دارید؟
  • آیا می‌توانید سرقت علمی را تعریف کنید؟ آیا از مجازات سرقت علمی در دانشگاه خود اطلاع دارید؟
  • آیا می‌توانید زمان و چگونگی قدردانی صریح ایده‌ها را بیان کنید؟
  • آیا می‌توانید روش‌های مختلفی را بیان کنید که می‌توانید در آن اعتبار کسب کنید؟
  • آیا می‌دانید توافق محرمانه چیست؟ آیا می‌دانید که می‌توانید بدون رضایت دانشگاه یک توافق محرمانه داشته باشید؟
  • آیا می‌توانید رویه‌های تایید اخلاقی مطالعات در دانشگاه خود را توصیف کنید؟
  • اگر قصد دارید، مطالعاتی در حوزه مربوط به انسان‌ انجام دهید، آیا می‌توانید شرح دهید که چگونه اصول “رضایت آگاهانه” را پژوهش خود استفاده کنید؟
  • آیا می‌توانید از نظر حقوقی واژگانی چون زورگویی، آزار و اذیت یا رفتار تبعیض‌آمیز را تعریف کنید؟
  • آیا می‌دانید در تعامل با همکاران، دانشجویان دیگر یا کسانی که در تحقیق خود با آنها تشریک مساعی دارید چه مسئولیت‌های قانونی دارید؟

روش‌های بهبود این مهارت

در ادامه مثال هایی برای درک شرایط و موقعیت پژوهش رائه شده که می‎توانید براساس آن ها عمل کنید.احتمالا با این تمرینات می توانید مهارت خود در “درک شرایط و موقعیت پژوهش” را بهبود دهید.

در برنامه‌ها با محوریت زیر فعالانه شرکت کنید و یافته‌های خود را نگهدارید:

  • جلسات حق مولف و ثبت اختراعات
  • اخلاق پژوهش
  • نگهداری از داده‌ها
  • قوانین تبعیض نژادی
  • مطالب و خبرهای منتشرشده درباره اخلاق پژوهش را دنبال کنید.
  • برنامه‌های کمیته‌های اخلاق پژوهش را پیگیری کنید.
  • با سرپرستان و همکاران پژوهشی خود، توافق‌نامه کتبی داشته باشید.
  • دفترچه اخلاق پژوهش در آزمایشگاه‌ها را تهیه کنید.
  • برای فعالیت‌های پژوهشی انسان‌محور، فرم رضایت آگاهانه تهیه و استفاده کنید.

برای توسعه مهارت اخلاق پژوهش، مطالعه موارد زیر توصیه می‌شود:

منشور اخلاق پژوهش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری

آیین‌نامه‌های کمیته ملی اخلاق در پژوهش‌های زیست پزشکی

علاوه بر این می‌توانید کلیدواژه‌ “اخلاق پژوهش” را با نام دانشگاه خود ترکیب کنید و اطلاعات مناسبی به دست آورید.

“فرم رضایت آگاهانه” نیز کلیدواژه دیگری است که می‌توانید فرم‌های قابل استفاده را جستجو کنید.

 

 

 

 

مشاهده بیشتر

شهربانو صادقی گورجی

شهربانو صادقی گورجی هستم. کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی. قصد دارم تجربیات ۲۰ ساله خودم رو در حوزه مهارت‌های سواد اطلاعاتی و جستجو و بازیابی منابع به دانشجویان و پژوهشگران منتقل کنم. امید است با تجهیز به مهارت‌های دانشی، زندگی بهتری برای خود و اطرافیانمان رقم بزنیم و جامعه دلخواهی را بسازیم.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا